Rechter wijst verzoek tot inschrijving Cruks bewindvoerder af

Het verzoek om een cliënte van een bewindvoerster in het Centraal register uitsluiting kansspelen (hierna Cruks te noemen) in te schrijven, is afgewezen door de kantonrechter. Het verzoek werd ingediend nadat de bewindvoerster op de website van de Kansspelautoriteit had gelezen dat als een cliënt niet akkoord gaat met de inschrijving, er een verzoek tot inschrijving bij de kantonrechter kan worden ingediend. De kantonrechter heeft het verzoek afgewezen, omdat er geen wettelijke grondslag voor is.

De zaak

1. De partijen in deze zaak zijn: Bewindvoerster tegen haar cliënte.
2. Verzoek in deze zaak: Bewindvoerster heeft de kantonrechter verzocht haar cliënte in het Cruks in te schrijven wegens haar gokverslaving. Dit verzoek is gekomen nadat bewindvoerster haar cliënte meerdere malen heeft verzocht zichzelf in het Cruks in te schrijven. Cliënte ontkent gokverslaafd te zijn en weigert zich in het Cruks in te schrijven.
3. De uitspraak in deze zaak: de rechter kan niet meegaan in het verzoek van de bewindvoerster, er bestaat volgens de rechter namelijk geen wettelijke grond voor wat de Kansspelautoriteit stelt. Het Burgerlijk Wetboek geeft echter ook geen grondslag.
4. De kosten: Voor zover bekend zijn er geen kosten.

Samenvatting

De bewindvoerster is naar aanleiding van de informatie vanuit de Kansspelautoriteit naar de kantonrechter gestapt, waarna het verzoek is afgewezen. Voordat we verder ingaan op de zaak, geven we je eerst wat achtergrondinformatie. Wat is het Cruks ook alweer? Cruks staat dus voor Centraal register uitsluiting kansspelen. Dit register is een database waarin elke vergunde aanbieder in Nederland bij elk bezoek of elke inlogpoging moet checken of een speler/gast hierin opgenomen is. Is dat het geval, dan mag de speler of gast niet spelen. De database van Cruks wordt beheerd door de Kansspelautoriteit in Den Haag. De Kansspelautoriteit noemt een registratie in Cruks ‘een speelpauze’.

Wanneer je een curator bent heb je geen toestemming nodig van je cliënt om hem of haar in het Cruks in te schrijven. Bij het verzoek voor onvrijwillige inschrijving moet dan het vonnis van de ondercuratelestelling worden bijgevoegd. Als bewindvoerder of mentor, of als beide, heb je wel toestemming nodig van jouw cliënt. Dit komt doordat de cliënt nog handelingsbekwaam is. Wanneer de cliënt geen toestemming  geeft, dan stelt de Kansspelautoriteit dat de bewindvoerder of mentor naar de kantonrechter kan stappen om vervangende toestemming te vragen. Tevens kan er worden gekozen voor de onvrijwillige procedure.

Hoewel de Kansspelautoriteit aangeeft dat een bewindvoerder bij de kantonrechter terecht kan om vervangende toestemming te vragen, blijkt hier dus geen wettelijke grondslag voor te zijn. De bewindvoerster wilde een van haar cliënten inschrijven in het Cruks, maar de cliënte weigerde zich in te schrijven. De betreffende cliënte is van mening dat zij niet verslaafd is en wil zich daarom niet in laten schrijven in Cruks. De bewindvoerster ziet dit echter anders, omdat een groot deel van haar besteedbare inkomen op gaat aan (online) gokken. Hierop besloot de bewindvoerster om toestemming te vragen aan de kantonrechter.

Om uit te leggen wat de bewindvoerster allemaal heeft gedaan en om te bewijzen dat onvrijwillige inschrijving noodzakelijk is, heeft de bewindvoerster meerdere bankafschriften van de cliënte bijgevoegd. Verder laat de bewindvoerster weten dat de cliënte niet kan verantwoorden waar de kinderbijslag aan is besteed. Hierdoor vermoed zij dat ook dit geld wordt gebruikt om mee te gokken.

De kantonrechter kan echter niet vast stellen waar de informatie van de Kansspelautoriteit op is gebaseerd. In de Wet op de kansspelen is de toestemming van de kantonrechter aan een bewindvoerder voor inschrijving van een betrokkene in het Cruks niet geregeld. De wettelijke bepaling die overblijft is dan artikel 441, tweede lid, Burgerlijk Wetboek 1. Het inschrijven in een register valt naar het oordeel van de kantonrechter onder geen van de in het tweede lid genoemde handelingen, waarvoor toestemming van betrokkene, dan wel de kantonrechter, noodzakelijk is.

Onvrijwillige inschrijving

Hoewel de rechter het verzoek heeft afgewezen, kan de bewindvoerster de Kansspelautoriteit verzoeken om de cliënte in te schrijven in het Cruks. Deze inschrijving staat bekend als een onvrijwillige inschrijving. Spelers kunnen vrijwillig of onvrijwillig worden opgenomen in het Cruks. Een gezinslid, bewindvoerder of werkgever, maar ook een aanbieder van kansspelen kan de Kansspelautoriteit vragen om een speler te registreren in Cruks.

Een voorwaarde om in het register te worden opgenomen, is dat de maatregel verdere schade - financieel, sociaal, persoonlijk - voorkomt. Ook moet duidelijk zijn dat minder ingrijpende maatregelen niet helpen. En als alle andere hulp niet werkt. Weigert de speler bijvoorbeeld zichzelf in te schrijven? Wil de speler geen hulp zoeken? Houdt de speler zich niet aan afspraken? Alleen dan kan iemand de Kansspelautoriteit vragen een ander in te schrijven.